#آیان_کتاب
#ayanketab
ملا محمد محسن فیض کاشانی شاعر قرن یازدهم و معاصر با شاه عباس دوم
بوده است. او در سال ۱۰۰۷ هجری قمری در کاشان
متولد شد و پس از پایان مقدمات علوم و دانشهای زمان خویش به شیراز رفت و به حلقهٔ
شاگردان ملاصدرا پیوست و سرانجام با دختر وی ازدواج نمود. وی از علمای بزرگ عهد
خویش محصوب میشده وتألیفاتی درعلوم عقلیه و نقلیه و حکمت و اخلاق دارد که مهمترین
آنها عبارتند از: ابواب الجنان، تفسیر صافی، تفسیر اصفی، کتاب وافی (در شرح کافی)،
شافی، مفاتیح الشرایع، اسرارالصلوة، علم الیقین در اصول دین، تشریح (در هیئت)
سفینة النجاه، شرح صحیفه سجادیه، ترجمة الصلوه (به فارسی)، ترجمهٔ طهارت (به
فارسی)، ترجمهٔ عقاید (به فارسی)، فهرست علوم و دیوان اشعار. اشعار فیض بالغ بر
سیزده هزار بیت است. وی درسال ۱۰۹۰هجری قمری درگذشت و در کاشان به خاک سپرده شد.
#آیان_کتاب
#ayanketab
مولانا محمد بن خواجه زینالدین
علی بن جمالالدین شیرازی ملقب به جمالالدین و متخلص به عرفی از مشاهیر و شعرای
قرن دهم هجری قمری در شیراز است. به کمال فضل و دانش و لطیفهگویی و حاضر جوابی
معروف است و طرزی مخالف مسلک قدما در شعر در پیش گرفته و غالباً در اثر کثرت
تشبیهات و استعارات او، اصل مقصود در شعرش مبهم میماند. چند بار به هندوستان رفته
و در دربار اکبر شاه هندی تقرب یافتهاست به علت این که چند بار ابوالفیض و برادرش
علامی را که هر دو از اکابر هند بودند در مقام مناظره محکوم ساخته بود آن دو کینه
و عداوت او را سخت به دل گرفتند. عرفی قصیده رائیهای پرداخته که مطلع آن این است:
جهان بگشتم و دردا که هیچ شهر و دیار این قصیده شامل یکصد و هشتاد بیت است که برخی
نیز به جوابگویی او برخاستهاند. از رباعیات او یکی این است: زاهد به فریب مرد و
زن مشغول است صوفی به عمارت بدن مشغول است عاشق به هلاک خویشتن مشغول است دانا به
کرشمه سخن مشغول است عرفی در سال ۹۹۹ در
سن سی و شش سالگی درگذشت و جنازه او را از لاهور به نجف اشرف انتقال دادند.
#آیان_کتاب
#ayanketab
دیوان شمس
یا دیوان کبیر، دیوان مولانا جلالالدین محمد بلخی شامل غزلها، رباعیها و ترجیعهای
اوست. دیوان شمس در عُرف خاندان مولانا و سلسلهٔ مولویه در روزگاران پس از مولانا با
عنوان دیوان کبیر شناخته میشده است. گویا آنچه در تداول مولویان جریان داشته است همان
دیوان یا غزلیات بوده است و بعدها عنوان دیوان کبیر را بر آن اطلاق کردهاند. همچنین
عنوان دیوان شمس یا کلیات شمس نیز از عنوانهایی است که در دورههای بعد بدان داده
شده است، به اعتبار این که بخش اعظم این غزلها را مولانا خطاب به شمسالدین تبریزی
سروده است.
#آیان_کتاب
#ayanketab
این مجموعه شامل اشعار 'ملا محمد رفیع واعظ قزوینی' ـ شاعر سدهی یازدهم هجری ـ
است که در قالب 'غزل، مثنوی، قصیده، قطعه، رباعی با مضامین مذهبی، اجتماعی، سیاسی،
عاشقانه، عارفانه، اخلاقی سروده شده است. ضمن آن که در پایان ترجمهی برخی غزلهیا
ترکی وی آورده شده است. برای نمونه: در مکتب عقل، خود کتاب خود باش/ در فکر سوال حق،
جواب خود باش/ در پای حساب، تانمانی فردا/ زنهار امروز، سر حساب خود باش.
#آیان_کتاب
#ayanketab
خواجه همام الدین
علاء تبریزی از رجال و شاعران معروف ایران در عهد ایلخانان مغول است. وی در سال
636 هجری قمری چشم به جهان گشود . تخلص وی در اشعارش همام است.
وی از معاصران و
دوستان نزدیک خواجه شمس الدین صاحبدیوان جوینی ( مقتول در سال683 ه.ق ) بود تا اندازه
ای که صاحب دیوان در آخرین نامه خود که آمادگی اش را برای شهادت اعلام کرده بود ، ضمن
اعلام خداحافظی ابدی از یاران خاصش، نام همام را نیز آورده است.
همام دارای مقام
و رتبه بالای معنوی بود ؛وی زاویه1 ای در تبریز به نام خود داشت که در آن به ارشاد
اهل سلوک می پرداخت.
بنا بر آن چه گفته
شد ، همام هم به درجات عالی از تصوف رسید و هم در فنون ادب از قبیل شعر و انشاء فارسی
و عربی و خط زیبا و ... مراتب بالایی داشت.
مشخص نیست که همام
تعلیمات علمی اش را نزد چه کسی گذرانده است
و روایات متعددی در این زمینه وجود دارد که هیچ کدام قطعیتی ندارند. ولی آن
چه مسلم است این است که این تغییر حال و گرویدن به تصوف در او ، پس از آن ایجاد شد
که وی به جاه و مقام و مرتبه ای در نزد رجال رسید.
بنا بر قول مشهور
، تحصیلات علمی او نزد خواجه نصیر الدین طوسی حاصل شده است .به گفته دولتشاه ، همام
از نزدیکان قطب الدین شیرازی بوده است و قطب الدین کتاب مفتاح الفتوحش را به خواهش همام تالیف کرده
است .ظاهرا پس از این تحصیلات علمی بوده است که وی به جاه و مقام رسید و مدتی وزارت
آذربایجان را بر عهده داشت.
همام
بعد از مرگ در خانقاهش به خاک سپرده شد.